ในปี พ.ศ. 2381 สถานการณ์ทางการเมืองและสังคมในรัสเซียถึงจุดวิกฤต แนวคิดเสรีนิยมกำลังแพร่กระจายอย่างรวดเร็วในหมู่ชนชั้นสูงและปัญญาชน ในขณะเดียวกัน ชาวนาจำนวนมากยังคงถูกบีบคั้นด้วยระบบศักดินาอันโหดร้าย และความไม่พอใจต่อระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ของซาร์ निकोलाई I ก็เริ่มก่อตัวขึ้น
การปฏิวัติเดือนธันวาคม (Decembrist Revolt) เกิดจากความตึงเครียดหลายประการ:
- ความคาดหวังของชนชั้นสูง: หลังจากที่จักรพรรดิアレクサンドルที่ 1 สวรรคตอย่างกระทันหัน ชาวรัสเซียจำนวนมากโดยเฉพาะทหารและขุนนางฝ่ายเสรีนิยม คาดหวังว่าจะได้เห็นการปฏิรูปทางการเมือง และความเป็นธรรม
- การสืบราชสมบัติที่ไม่ลงตัว:
อ้างสิทธิ์ | ความสัมพันธ์ | สถานะ |
---|---|---|
कॉนสแตนติน | พี่ชายของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์ | ยอมรับว่าไม่มีความปรารถนาในการครองราชย์ |
니โคลัส | น้องชายของพระเจ้าอเล็กซานเดอร์ | เป็นผู้ได้รับเลือกให้เป็นจักรพรรดิ |
การสืบราชสมบัติของนิโคลัสที่ 1 ไม่ได้รับการสนับสนุนจากทุกฝ่าย และความไม่ลงรอยกันในหมู่ชนชั้นนำก็เริ่มปรากฏชัดเจนขึ้น
- การขาดสิทธิและเสรีภาพ: ชาวนาส่วนใหญ่ยังคงถูกบีบคั้นด้วยระบบศักดินา สภาพความเป็นอยู่ของพวกเขาแย่ลงอย่างต่อเนื่อง
ในวันที่ 26 ธันวาคม พ.ศ. 2381 กองทหารราษฎร์จำนวนหนึ่งนำโดยนายพล Pavel Pestel ได้ลุกฮือขึ้นที่กรุงเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก พวกเขายื่นคำเรียกร้องห้าประการ:
- การยกเลิกการเป็นทาส
- การจัดตั้งรัฐธรรมนูญ
- ความเท่าเทียมกันต่อหน้ากฎหมาย
- เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น
- ก่อตั้งสภาแห่งชาติ
ถึงแม้ว่ากลุ่มผู้ปฏิวัติจะมีจำนวนไม่มาก แต่ก็ได้รับการสนับสนุนจากทหารและประชาชนบางส่วน การปะทะกับกองทหารที่จงรักภักดีต่อจักรพรรดิเป็นไปอย่างดุเดือด และในที่สุดกบฏก็ถูก 진압
ผลกระทบของการปฏิวัติเดือนธันวาคม:
- การประหารชีวิตและการเนรเทศ: ผู้ก่อการกบฏได้รับโทษลงโทษอย่างหนัก ผู้ที่เกี่ยวข้องจำนวนมากถูกประหารชีวิต และผู้ที่เหลือถูกเนรเทศไปไซบีเรีย
- การปราบปรามความคิดเสรีนิยม: หลังจากการปราบกบฏ รัฐบาลได้ใช้มาตรการรุนแรงในการปราบปรามความคิดเสรีนิยมและคัดงอนกลุ่มต่อต้าน
ถึงแม้ว่าการปฏิวัติเดือนธันวาคมจะล้มเหลว แต่ก็มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อประวัติศาสตร์รัสเซีย เพราะเป็นการแสดงให้เห็นถึงความไม่พอใจของประชาชนที่มีต่อระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ และเป็นตัวเร่งให้เกิดการปฏิรูปในภายหลัง
การปฏิวัติเดือนธันวาคมเป็นบทเรียนสำคัญที่แสดงให้เห็นว่าการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและการเมืองนั้นไม่ใช่เรื่องง่าย และมักต้องผ่านความขัดแย้งและการเสียสละ